KONYA İLİ EKONOMİK GÖSTERGELERİ – ŞUBAT 2023

KONYA İLİ EKONOMİK GÖSTERGELERİ – ŞUBAT 2023
Konya Ticaret Odası ve TEPAV işbirliği ile yapılan “Konya İli Ekonomik Göstergeleri”, Konya ekonomisinin aylık sektörel analizi ortaya çıkmaktadır. Çalışma beş ayrı alt bültenden oluşmaktadır: Perakende Güven Endeksi, Hizmet Sektörü Güven Endeksi, İnşaat Sektörü Güven Endeksi, İstihdam İzleme Bülteni ve Dış Ticaret Bülteni. Perakende sektöründe 300, Hizmetler sektöründe 300 ve İnşaat sektöründe 200 firma ile anket yapılmaktadır.
Konya’da perakende güveni geçen aya ve geçen yıla kıyasla azaldı
Ocak 2023’te TEPAV Perakende Güven Endeksi (TEPE) -8,6 puan değerini alırken, KOPE 0,3 puan değerini almıştır. Geçen yılın aynı dönemine göre KOPE 9,5 puan azalırken, TEPE 3,2 puan artmıştır. Geçen aya göre bakıldığında ise KOPE 6,4 puan azalış, TEPE ise 2,3 puan artış göstermiştir. Konya perakendesi Türkiye genelinden ve AB-27’den daha olumlu seyrederken, KOPE değerinin yıllık azalışında, önümüzdeki 3 ayda satış beklentisi göstergesindeki 4,9 puanlık kötüleşme belirleyici olmuştur. Diğer taraftan mevcut stok düzeyinin normalin üzerinde olduğu yönündeki 29,4 puanlık değişim endekse olumsuz yansımıştır.
Perakende güveni Ocak ayında “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri” sektöründe önemli oranda geriledi
Konya’da perakende sektörüne alt sektörler itibarıyla bakıldığında, Ocak ayında geçen yılın aynı dönemine göre “diğer (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, züccaciye, kırtasiye, vb.)”, “tekstil, hazır giyim ve ayakkabı” ve "motorlu taşıtlar” sektörlerinde ortalamanın üzerinde; “mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri”, “birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar”, “elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar” ve “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri” sektöründe ise ortalamanın altında değişimler görülmüştür. Özellikle “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri” sektöründeki yüzde 19,7 puan daralma dikkat çekmektedir.
Hizmetler Sektörü Güven Endeksi geçen aya göre Türkiye genelinde gerilerken, AB-27 ve Konya’da arttı
Ocak ayında Konya Hizmetler Sektörü Güven Endeksi geçen yıla göre 8,9 puan gerilerken, geçen aya göre ise 0,8 puan artarak 4,7 puan değerini almıştır. Türkiye genelini temsil eden Hizmetler Sektörü Güven Endeksi ise Ocak 2023’te geçen aya göre 1,1 puan, geçen yıla göre 2,1 puan azalmış ve 9,6 puan değerini almıştır. AB-27’yi temsil eden Hizmetler Sektörü Güven Endeksi Ocak 2023’te geçen yılın aynı dönemine göre 1,7 puan azalırken, bir önceki aya göre 2,8 puan artarak 4,1 puan değerini almıştır. Konya Hizmetler Güven Endeksi, Eylül 2022 sonrasında hızla gerilemiş olup, Ocak ayında da düşük pozitif seviyesini korumuştur. Türkiye genelinde de hizmetler sektörü güveni 2022 yılı ikinci yarısından itibaren düşüş eğilimindedir.
Geçen yıla göre güven endekslerindeki en hızlı artış oteller ve restoranlar sektöründe gerçekleşti
Ocak ayında Konya’da hizmetler sektörüne alt sektörler itibarıyla bakıldığında, sektörel güvenin “oteller ve restoranlar”, “yayımcılık faaliyetleri”, “hizmet faaliyetleri” ve “sağlık işleri ve sosyal hizmetler” sektörü hariç tüm sektörlerde yıllık olarak gerilediği, “bilgisayar ve ilgili hizmetler” sektörünün ise 42,7 puan gerilemeyle geçen yıla göre en olumsuz değişen sektör olduğu görülmektedir. Diğer yandan geçen aya göre değişimlere bakıldığında, “bilgisayar ve ilgili hizmetler” sektörü 8,8 puan ile güveni en fazla gerileyen sektör olurken, “danışmanlık faaliyetleri” 6,3 puan artış ile en olumlu görünüme sahip sektör olmuştur.
İnşaat sektörü güven endeksleri Türkiye’de artarken, Konya ve AB-27’de geriledi
Konya İnşaat Sektörü Güven Endeksi, Ocak 2023’te geçen yılın aynı dönemine göre 10,0 puan, geçen aya göre ise 1,8 puan azalarak -18,5 puan değerini almıştır. Diğer taraftan, Ocak 2023’te Türkiye genelini temsil eden inşaat sektörü güven endeksi -9,1 puan, AB-27’yi temsil eden güven endeksi ise -5,1 puan değerini almıştır. Ocak ayında inşaat sektörü güven endeksi Türkiye genelinde artarken, Konya ve AB-27’de gerilemiştir. Endeksler, Türkiye genelinde Temmuz 2020, Konya’da ise Eylül 2021’den sonra kötümser algıların ağırlıkta olduğunu gösteren negatif değerler alırken, AB-27’de ise Mart 2021’den sonra ilk kez Ekim ayında negatif değer almış, Ocak ayında da tüm endekslerde negatif görünüm korunmuştur.
Konya’da Çiftçi İstihdamında İki Ay Art Arda Artış Kaydedildi
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yayınlanan Kasım ayı kayıtlı istihdam istatistiklerine göre, Konya’da bir yılda toplam sigortalı çalışan sayısı yüzde 4,6 oranında artarak 567 bin 869 olmuştur. İlgili dönemde Türkiye genelinde yıllık artış oranı yüzde 5,6 düzeyinde olup toplam sigortalı çalışan sayısı ise bir önceki aya göre 28 bin azalarak 23,7 milyon olmuştur. Konya’da çalışan sınıfı ayrımı incelendiğinde, önemli farklılaşmalar olduğu görülmektedir; son bir yılda en hızlı artış sigortalı ücretli istihdamında (yüzde 4,9) gerçekleşmiştir. Artışlar esnaf grubunda yüzde 3,7, kamu çalışanlarında ise yüzde 4,7, çiftçi sayısında ise yüzde 3,9 olmuştur (Şekil 1). Diğer taraftan, Türkiye’de 7. sırada yer alan Konya’da faaliyet gösteren iş yeri sayısı da son bir yılda yüzde 4,6 oranında artış göstererek 53 bin 50’ye ulaşmıştır. Bu dönemde, kadın istihdamı da yüzde 11,3 artarak 92 bin 583’e yükselmiş ve toplam istihdamdaki payı son bir yılda yüzde 23,5’ten yüzde 24,9’a çıkmıştır.
Aralık Ayında İhracat Yüzde 2,5, İthalat Yüzde 31,2 Arttı; İhracatın İthalatı Karşılama Oranı 32 Puan Azaldı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan Dış Ticaret İstatistiklerine göre, Aralık 2022’de Konya’nın ihracatı 295,2 milyon dolar, ithalatı ise 175,8 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir. Yıllıklandırılmış verilere bakıldığında, dış ticaret fazlasının 1,7 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği, ihracatın ithalatı karşılama oranının ise Aralık 2021’e göre 32 puan azalarak yüzde 209’a gerilediği görülmektedir. Diğer taraftan Türkiye geneline bakıldığında, Aralık 2022 itibarıyla yıllık ihracat gelirlerinin ithalat harcamalarının yüzde 69’unu karşılayabildiği, dış ticaret açığının da 107 milyar düzeyinde olduğu görülmektedir (Şekil 1 ve Tablo 1).
Aralık 2022’de ihracat içinde yüzde 3,9’luk pay ile beşinci sırada yer alan “Kakao ve kakao müstahzarları” sektörünün ihracatı yüzde 47 artarak 11,5 milyon dolara ulaşmıştır. Ayrıca, “Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı” ve “Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları” sektörlerinde yüksek oranlı artışlar dikkat çekmektedir. Söz konusu dönemde ilk 10 sektör arasında, toplam ihracat içinde yüzde 3,3’lük payı ile “Silahlar ve mühimmat, bunların aksam, parça ve aksesuarı” sektörü ihracatı en fazla daralan sektör olmuştur (Tablo 6).
Ülkeler bazında Konya’nın ihracat rakamlarına bakıldığında, Aralık 2022’de, ilk sırada 28 milyon dolarlık ihracat hacmi ile Irak yer almaktadır. Irak, Konya’nın toplam ihracatının yüzde 9,5’ini oluşturmaktadır.
Konya İli Ekonomik Göstergeler için tıklayınız.