KONYA İLİ EKONOMİK GÖSTERGELERİ – MAYIS 2023


11 Mayıs 2023

 

KONYA İLİ EKONOMİK GÖSTERGELERİ – MAYIS 2023

Konya Ticaret Odası ve TEPAV işbirliği ile yapılan “Konya İli Ekonomik Göstergeleri”, Konya ekonomisinin aylık sektörel analizi ortaya çıkmaktadır. Çalışma beş ayrı alt bültenden oluşmaktadır: Perakende Güven Endeksi, Hizmet Sektörü Güven Endeksi, İnşaat Sektörü Güven Endeksi, İstihdam İzleme Bülteni ve Dış Ticaret Bülteni. Perakende sektöründe 300, Hizmetler sektöründe 300 ve İnşaat sektöründe 200 firma ile anket yapılmaktadır.

Konya’da perakende güveni geçen aya ve geçen yıla kıyasla arttı

Nisan 2023’te TEPAV Perakende Güven Endeksi (TEPE) 0,5 puan değerini alırken, KOPE 13,3 puan değerini almıştır. Geçen yılın aynı dönemine göre KOPE 3,9 puan, TEPE 19,8 puan artmıştır. Geçen aya göre bakıldığında ise KOPE 1,7 puan, TEPE ise 6,5 puan artış göstermiştir. Konya perakendesi Türkiye genelinden ve AB-27’den daha olumlu seyrederken, KOPE değerinin yıllık artışında, geçtiğimiz 3 ayda işlerin durumu göstergesindeki 20,5 puanlık ve önümüzdeki 3 ayda satış beklentisi göstergesindeki 5,8 puanlık iyileşme belirleyici olmuştur. Diğer taraftan mevcut stok düzeyinin normalin üzerinde olduğu yönündeki 14,6 puanlık değişim endekse olumsuz yansımıştır.

Perakende güveni Nisan ayında en fazla “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri” sektöründe arttı

Konya’da perakende sektörüne alt sektörler itibarıyla bakıldığında, Nisan ayında geçen yılın aynı dönemine göre “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri”, “birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar”, “motorlu taşıtlar”, “elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar” ve “tekstil, hazır giyim ve ayakkabı” sektörlerinde ortalamanın üzerinde; “diğer (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, züccaciye, kırtasiye, vb.)” ve “mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri” sektörlerinde ise ortalamanın altında değişimler görülmüştür. “Mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri” sektöründe yüzde 5,8 puanlık daralma görülmektedir.

Nisan ayında Türkiye’nin Hizmetler Sektörü Güven Endeksinin yıllık değişimi AB-27 ortalamasının üstünde

AB ülkeleri ve Türkiye’nin Hizmetler Sektörü Güven Endeksi değerleri karşılaştırıldığında,  endeksin bir önceki yılın aynı dönemine göre 12 ülkede yükseldiği; bölge ortalamalarının da Euro Bölgesi’nde 1,7 puan, AB-27’de 3,0 puan gerilediği görülmüştür. Türkiye ise 2,7 puan gerileme ile AB-27 ortalamasının üstünde değer almıştır

Nisan ayında geçen yıla göre talep yetersizliği ve finansal koşulların faaliyetlerini kısıtladığını belirtenlerin oranı geriledi

Nisan ayında değerlendirme anketine katılan firmaların yüzde 13,0’ü finansal koşullar, yüzde 9,3’ü talep yetersizliği, yüzde 4,0’ü iş gücü eksikliğinin, yüzde 1,3’ü ise materyal ve ekipman eksikliğinin faaliyetlerini kısıtladığını belirtmiştir. Faaliyetlerini kısıtlayan temel etmenin diğer faktörler olduğunu ifade edenlerin oranı yüzde 58,7 olurken, kısıtlayıcı faktör olmadığını söyleyenlerin oranı ise yüzde 13,3’tür.

İnşaat sektörü güven endeksleri Konya, Türkiye ve AB-27’de artmıştır

Konya İnşaat Sektörü Güven Endeksi, Nisan 2023’te geçen yılın aynı dönemine göre 10,3 puan, bir önceki aya göre 1,3 puan artarak -1,8 puan değerini almıştır. Diğer taraftan, Nisan 2023’te Türkiye genelini temsil eden inşaat sektörü güven endeksi -7,3 puan, AB-27’yi temsil eden güven endeksi ise -0,2 puan değerini almıştır. Nisan ayında inşaat sektörü güven endeksi Konya, Türkiye ve AB-27’de artmıştır. Endeksler, Türkiye genelinde Temmuz 2020, Konya’da ise Eylül 2021’den sonra kötümser algıların ağırlıkta olduğunu gösteren negatif değerler alırken, AB-27’de ise Mart 2021’den sonra ilk kez Ekim ayında negatif değer almış, Nisan ayında da tüm endekslerde negatif görünüm korunmuştur.

ŞUBAT AYINDA KONYA İSTİHDAMI TÜM ÇALIŞAN GRUPLARINDA GEÇEN AYA GÖRE GERİLEDİ

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yayınlanan Şubat ayı kayıtlı istihdam istatistiklerine göre, Konya’da bir yılda toplam sigortalı çalışan sayısı 24 bin 946 (yüzde 4,7) artarak 559 bin 476 olmuş, geçen aya göre ise 4 bin 387 (yüzde 0,8) gerileme gerçekleşmiştir. İlgili dönemde Türkiye genelinde yıllık artış oranı yüzde 4,2 düzeyinde olup toplam sigortalı çalışan sayısı bir önceki aya göre 225 bin 300 artarak 23,1 milyon olmuştur. Konya’da çalışan sınıfı ayrımı incelendiğinde, istihdamın geçen aya göre tüm gruplarda daraldığı gözlenmektedir. Şubat ayında sigortalı ücretli istihdamında 0,9’luk bir azalış gerçekleşirken,  esnaf grubunda yüzde 0,8, kamu çalışanlarında yüzde 0,2, çiftçi sayısında ise yüzde 0,6 düzeyinde gerileme olmuştur (Şekil 1). Diğer taraftan, Türkiye’de 7. sırada yer alan Konya’da faaliyet gösteren iş yeri sayısı da son bir yılda yüzde 2,5 oranında artış göstererek 52 bin 284’e ulaşmıştır. Bu dönemde, kadın istihdamı da yüzde 8,9 artarak 92 bin 089’a yükselmiş ve toplam istihdamdaki payı son bir yılda yüzde 24,5’ten yüzde 25,3’e çıkmıştır.

MART AYINDA İHRACAT YÜZDE 6,4, İTHALAT YÜZDE 75,2 ARTTI; İHRACATIN İTHALATI KARŞILAMA ORANI 68 PUAN GERİLEDİ

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından Özel Ticaret Sistemine göre yayımlanan Dış Ticaret İstatistiklerine göre, Mart 2023’te Konya’nın ihracatı 305,79 milyon dolar, ithalatı ise 197,52 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir. Yıllıklandırılmış verilere bakıldığında, dış ticaret fazlasının 1,6 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği, ihracatın ithalatı karşılama oranının ise Mart 2022’ye göre 68 puan azalarak yüzde 211’e gerilediği görülmektedir. Diğer taraftan Türkiye geneline bakıldığında, Mart 2023 itibarıyla yıllık ihracat gelirlerinin ithalat harcamalarının yüzde 68’sini karşılayabildiği, dış ticaret açığının da 111 milyar düzeyinde olduğu görülmektedir.

Mart 2023’te ihracat içinde yüzde 2,3’lük pay ile dokuzuncu sırada yer alan “Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları, aksam-parça-aksesuarı” sektörünün ihracatı yüzde 38,0 artarak 6,9 milyon dolara ulaşmıştır. Söz konusu dönemde ilk 10 sektör arasında yer alan ve toplam ihracat içinde yüzde 3,6’lık payı olan “Silahlar ve mühimmat, bunların aksam, parça ve aksesuarı” sektörü ihracatı en yüksek oranda daralan sektör olmuştur. Toplam ihracat içerisinde yüzde 35,0’lik payı ile “Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları“ sektörünün ihracatı Mart 2023’te 107 milyon dolara ulaşmıştır.

Ülkeler bazında Konya’nın ihracat rakamlarına bakıldığında, Mart 2023’te, ilk sırada yüzde 8,7’lik pay ile Rusya yer almaktadır. Konya’nın Rusya’ya olan ihracatı geçen yılın aynı ayına göre 20,1 milyon dolar artarak 26,6 milyon dolara ulaşmıştır. İsrail’e yapılan ihracat ise geçen yılın aynı ayına göre 2,2 milyon dolar azalmış ve toplam ihracat içindeki ağırlığı yüzde 2,6 olarak gerçekleşmiştir. Mart ayında Konya’nın ihracatını en fazla artırdığı ülkeler Suudi Arabistan ve Rusya’dır. Diğer taraftan, Konya’nın ihracatında İsrail’den sonra yüzde 7,4 payı olan Irak’a ihracat yüzde 10,8 oranında daralmıştır.

Konya İli Ekonomik Göstergeler için tıklayınız.